rương Hô đang ngồi bệt trên ngưỡng cửa, cơn giận dữ vẫn chưa rời khỏi anh ta.
Tại An Dư, làng quê nơi anh được sinh ra, mùa màng thất bát hết năm này sang năm khác . Nợ nần đầy người, anh đã phải sống dưới sự đe doạ ngày càng nặng nề của những chủ nợ.
Ba năm trước đây, Trương Hô quyết định bỏ trốn, vào một đêm, để lại tất cả, đồ đạc, nhà cửa . Không một xu dính túi, anh lang thang hết vùng này sang vùng khác với ý định tìm một nơi mà cuộc sống tốt đẹp hơn, lôi theo trong tay anh cô vợ trẻ. Trong tình cảnh như thế mà anh đã đến làng này. Nhưng đâu tình cảnh cũng vẫn chẳng có gì thay đổi : khi bàn tay anh rờ vào một chiếc cán cuốc, chỗ khác hay ở đây , anh không cảm thấy một chút gì thiện cảm với nó được nữa. Duy nhất vẫn chỉ những tối tăm của lo âu, đói khát nhào tới vây bủa anh. Chẳng một ai biết điều nhường nhịn lại cho anh một khoảnh đất nhỏ; chẳng một ai muốn thuê anh làm công , mà nói cho ngay thì việc đồng áng cũng chẳng đủ nhiều ngay cả cho những người đó nữa. Trong những điều kiện như thế làm sao anh có đủ để sinh sống. Thêm nữa, anh ta lại còn lao đầu vào việc cờ bạc đỏ đen, trò chơi này cùng lúc với sự nghèo khổ đã tàn phá dữ dội cuộc đời những người nông dân nơi các vùng thôn dã.
Trương Hô nghe nói rằng ngay trong thời gian này một số tiền lớn đang được đặt cuộc tại một địa điểm trong vùng núi ở mé dưới. Anh mơ tưởng sẽ làm giầu...nhưng muốn giầu, bây giờ anh cần phải có trong túi một số tiền là 2 wons. Nếu anh tìm ra được 2 wons, biết đâu chừng sau cùng anh cũng sẽ giầu như ai? Nếu mà anh thắng được 30 hoặc 40 wons, anh sẽ trả được gần hết nợ nần, mua quần sắm áo rồi sau đó sẽ rời bỏ vùng quê chán chết này.
Khi mà anh đến được Hán Thành, anh sẽ tự xoay xở để vợ anh ta kiếm ra tiền, cô đi làm giuờng cho những người giầu, còn anh, anh sẽ làm thợ thuyền nơi một cơ sở nào đó.
Cả hai đổi một chút sức lao động, anh và vợ anh chắc chắn sẽ có một cuộc sống thoải mái. Chấm dứt cảnh sống như một con chó đói ở vùng quê này. Chính vì thế mà anh đã yêu cầu vợ anh kiếm tiền cho anh. Song, đáng lý ra phải vâng lời anh thì cô vợ anh lại tự bằng lòng, đồ khốn, khi thoát khỏi được những cái đá, cái đấm của anh như một con lươn trong rọ.
Khi cô vợ vừa tái xuất hiện, mình mảy ướt đẫm, trước khi cô ta kịp mở miệng, Trương Hô lấy hết sức xáng cho vợ một cái bợp tai .
- Đồ đĩ thoã, mày biết né tránh những cái đấm của tao phải không? Mày đi đâu từ nãy đến giờ?
Cô vợ trẻ đáng thương trong tình trạng ngất ngư vì vừa nhận cái tát như trời giáng. Trương Hô vẫn chưa nư giận, chồm người chực lấy chiếc roi . Khiếp vía, hai tay chắp lại, van xin tha tội, với giọng nói thật yếu ớt chỉ vừa đủ để có thể nghe :
- Ngày mai, ngày mai ... tiền ... em sẽ có ...
Tin mừng này bị chìm trong những tiếng khóc nức nở . Anh chồng nửa tin nửa ngờ, nhấp nháy mắt, lên giọng :
- Ngày mai hử ?
- Vâng, ngày mai, chắc chắn.
- Thật không ?
- Thật, thật, em sẽ có tiền.
Trương Hô quá biết phong tục ở xứ này để hỏi han cô vợ tiền moi ở đâu ra. Bình tĩnh trở lại, anh ra ngồi trên ngưỡng cửa, đốt một điếu thuốc.
Cô vợ lúc này đã tìm lại được một chút tự tin, vào bếp để luộc mấy củ khoai tây.
Trương Hô đứng lên, bước theo vợ, đột nhiên một sự trìu mến tràn ngập trong lòng, anh lên tiếng :
- Em ngả bệnh bây giờ đó...vào buồng phơi khô quần áo đi ... để anh luộc khoai cho...
**
Đêm thật đen. Mưa , tăng gấp hai, ba lần , đập vào tứ phiá căn chòi tranh tồi tàn của họ. Nước rỉ ra từ vách ngoằn nghèo vẽ trên nền đất nện. Hai mảnh chiếu trải ngay dưới đất là chỗ họ nằm. Không một ngọn đèn, tối thui như địa ngục. Những con rận, hoan hỉ vây bủa làm thịt hai vợ chồng Trương Hô.
Đã quen ngủ để nguyên quần áo, cả hai nằm yên lặng lắng nghe tiếng mưa không ngớt ở bên ngoài. Sự nghèo khổ như đã cấm đoán sự trìu mến của họ . Không ngày nào làkhông có sự tàn nhẫn, nguyền rủa và hung bạo. Nhưng đêm nay, lần đầu tiên, họ cảm thấy có được một sự hoà hợp. Chỉ riêng với ý nghĩ rằng 2 wons rơi vào túi anh chồng...
- Bao giờ thì mình đi Hán Thành? Đầu kê trên cánh tay trái của chồng, cô vợ trẻ dịu dàng lên tiếng hỏi .
Rất nhiều lần, chồng cô đã nói với cô về những phố xá tráng lệ ở Hán Thành cùng với sự hào phóng của những người ở thủ đô...Cô vợ trẻ này chưa bao giờ được nhìn thấy một tỉnh thành, cô ao ước được đến đó. Chao ơi! đến đó càng nhanh được ngày nào càng tốt và quên đi cuộc sống cùng cực như chó đói ở nhà quê này!
- Không bao lâu nữa chúng mình sẽ đi. Nếu mình mà không vướng phải nợ nần thì hay biết mấy !
- Mình cứ đi trước rồi trả nợ sau.
- Em đừng lo. Anh chắc chắn là mình sẽ đi trước cuối tháng này, bằng một giọng vui vẻ Trương Hô trả lời vợ.
Chẳng ai biết được làm thế nào Trương Hô có thể nhắm mắt để chọn được những lá bài trúng. Anh hoan hỉ với ý nghĩ là anh sẽ cấp tộc đến nơi đang có sòng bài ở dưới đó và chính anh, anh sẽ vơ trọn tất cả tiền đặt cuộc của thiên hạ. Trương Hô tự thán phục mình vì sự khôn khéo, thành thạo mà anh ta có.
- Chưa bao giờ em đến Hán Thành hả? Trương Hô hỏi lại vợ như để khẳng định.
Hãnh diện vì đã được tới đó một lần, và cũng để nhấn mạnh câu hỏi, Trương Hô lúc lắc cánh tay cô vợ đang gối đầu. Bản tính thiếu kiên nhẫn, anh muốn sửa soạn chuyến đi của hai vợ chồng ngay lập tức nhưng có một điều làm anh cảm thấy buồn phiền : Đó là việc cô vợ mà anh đã cưới, một người con gái nhà quê thực sự, sẽ gặp khó khăn để thích ứng với cuộc sống ở dưới đó và vợ anh sẽ có thể bị người ta chỉ trỏ sầm xì nên việc cần làm bây giờ là phải dạy cho cô ta những bài học về nhiều đề tài .
Trước tiên là vợ anh ta phải để ý đến lời ăn tiếng nói địa phương quê mùa mà cô đang có. Những người nông dân khi lên Hán Thành luôn bị chế nhạo cũng chỉ vì giọng nói mà ra. Người ta khinh miệt gọi là "nhà quê ". Ngoài đường phố, nếu có vẻ rụt dè, nhút nhát, điều đó chứng tỏ là cô ấy vừa ở vùng quê đi ra: cô ta phải đi nhanh nhẹn, nhìn thẳng phía trước không lộ ra vẻ lưởng lự...
Vợ Trương Hô đáp lại chồng " dạ, dạ " bằng giọng một con chim con, sau mỗi lời dạy bảo chắc nịch của chồng.
Trong suốt hơn hai tiếng đồng hồ, Trương Hô thuyết trình như vậy, cho cô vợ để tâm vào hàng ngàn vần đề, vào các tập tục ở Hán Thành, trong những cách cư xử phải tôn trọng, theo dự kiến của anh ta.
Sau cùng anh đề cập đến khoản trang điểm. Anh ta nghe nói rằng, những năm trước đây, một cô gái nhà quê, đã đạt đến được việc "có một chiếc giường" nơi nhà chủ của cô ta và cô ấy với một chút nỗ lực, vài năm sau đó là cô ta có được một căn nhà - nhưng muốn được thế, cần phải xinh đẹp.
- Bởi lẽ đó, em cần phải bôi dầu vào tóc em, đánh phấn, đi vớ ngắn...nghĩa là làm cho các ông chủ ưa thích...
Rồi trong khi Trương Hô tự để mình đánh cao giá về tài năng dông dài của mình thì bỗng chợt nhận ra được một nhịp thở đều đặn bên cạnh anh. Quay đầu nhìn về phiá cô vợ , anh thấy vợ anh, như một con mèo, đã nhắm mắt ngủ say từ lúc nào không biết nữa .
- Đồ khốn , nó ngủ lúc mình đang nói chuyện với nó...Trương Hô lẩm bẩm. Sau đó, anh vuốt gọn lại những đọn tóc đang rối bời trên vầng trán cô vợ trẻ. Cái qúy giá nhất trên đời mà anh hiện đang có , thực vậy, dù thế nào chăng nữa, là người đàn bà này! Anh, chồng của cô, thế mà chưa bao giờ sắm sửa cho cô được một bộ quần áo "coi cho được", cô ta chỉ biết đến sự khốn cùng từ ngày sống với anh. Tim Trương Hô như bị thắt lại, anh cảm thấy một niềm buồn tiếc sâu xa trong anh. Hai cánh tay Trương Hô vòng quanh thân thể cô vợ trẻ rồi âu yếm kéo nàng thật sát vào người anh.
**
Mưa , không ngừng rơi suốt đêm qua, đã yên từ sáng. Vào buổi trưa, tia nắng mặt trời chọc thủng màn mây. Nước róc rách chảy trong những cái rãnh quanh các thửa ruộng. Tiếng trò chuyện vui vẻ của đám nông dân hoà lẫn với tiếng đùa rỡn của bọn trẻ con đang mò cá trong những con kinh nhỏ.
Trương Hô cũng cảm thấy sung sướng như họ, hình như trận mưa vừa qua đã rửa sạch đi tất cả những âu lo của anh ta.
Vào giữa buổi chiều, Trương Hô nói với cô vợ trẻ, bằng một giọng thiếu nhẫn nại :
- Gần đến giờ rồi, nhanh lên đi em, chải đầu nhanh lên em !
- Chưa đâu, chưa đến giờ đâu !
- Đến giờ rồi mà !
Những sợi tóc của cô, suốt từ gần nửa tháng nay không hề được đụng đến chiếc lược, đang quấn quện nhau. Làn da của cô tươi mát, hồng hào hơn, kết qủa sự âu yếm của anh chồng hung tợn như cọp vừa trả công cho cô đêm qua - điều mà từ thật lâu nay đã không còn đến với cô. Thỉnh thoảng, một nụ cười thật tươi, lẽ tất nhiên với hậu ý nào đó để cô phải bối rối, làm rạng rỡ khuôn mặt cô.
Trương Hô mất kiên nhẫn vì sự chậm chạp của vợ. Chụp lấy chiếc lược, anh ta khởi sự chải đầu cho vợ. Rồi, thấm nước để tóc lóng lánh sáng hơn . Một tay vừa nắm chặt những lọn tóc trong tay vừa vuốt từ trên đỉnh đầu, thắt cho cô vợ một búi tóc . Sau đó, anh bảo vợ xỏ đôi chân vào đôi giầy hở gót làm bằng rơm mà anh bện sáng nay rồi bằng đầu nắm tay đập vào những mút thắt để sửa sang lại cho vừa vặn.
- Xong rồi, đi đi, Trương Hô nói với vợ. Về ngay nghe không, hứa nghe ?
Dứt lời Trương Hô cho vợ đi lấy tiền, sau khi đã chau chuốt thật cẩn thận cô vợ để chắc chắn rằng nàng sẽ mang về cho anh ta 2 wons, không thiếu một xu nào.
Paris - Troyes , 21.8.2007
